การพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้ออน์ไลน์ด้วยกระบวนการเรียนรู้เชิงรุกเพื่อส่งเสริมความสามารถในการจัดการเรียนรู้ของนักศึกษาปริญญาตรี

Developing an online learning management model with an active learning process to promote knowledge management abilities of undergraduate
students.

อภิญญา หนูมี

การจัดการเรียนรู้ออน์ไลน์

การเรียนรู้เชิงรุก

นักศึกษาปริญญาตรี

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้ออนไลน์ด้วยกระบวนการเรียนรู้เชิงรุกเพื่อส่งเสริมความสามารถในการจัดการความรู้ของนักศึกษาปริญญาตรีประชากรและกลุ่มตัวอย่าง มี 3 ระยะ ระยะที่ 1 การพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้มี 2 กลุ่ม ประกอบด้วย กลุ่มที่ 1 ประชากรในการกำหนดองค์ประกอบและร่างต้นแบบของรูปแบบการจัดการเรียนรู้ได้แก่ นักวิชาการ อาจารย์ผู้สอน และนักศึกษา จ านวน 29 คน กลุ่มที่ 2 ประชากรในการประเมินองค์ประกอบและ สร้างรูปแบบการจัดการเรียนรู้จำนวน 15 คน คัดเลือกกลุ่มตัวอย่างด้วยวิธีเฉพาะเจาะจง เก็บรวบรวมข้อมูลโดยการสัมภาษณ์แบบกึ่งโครงสร้าง และแบบประเมินองค์ประกอบและร่างต้นแบบ ของรูปแบบ สถิติที่ใช้คือค่าดัชนีความสอดคล้อง (IOC) ค่ามัธยฐาน (Mdn) และค่าพิสัยระหว่าง ควอไทล์ (IQR) ระยะที่ 2 การทดลองใช้รูปแบบการจัดการเรียนรู้มีกลุ่มทดลอง 1 กลุ่ม ได้แก่
นักศึกษาระดับปริญญาตรีมหาวิทยาลัยราชภัฏบ้านสมเด็จเจ้าพระยา ที่ลงทะเบียนเรียนรายวิชาการ ออกแบบสารสนเทศเพื่อการนำเสนอ ในภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2565 จ านวน 30 คน คัดเลือก กลุ่มตัวอย่างโดยวิธีสุ่มอย่างง่าย การวิเคราะห์ข้อมูลใช้สถิติค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน การวิเคราะห์ความแปรปรวนแบบวัดซ้ำ ระยะที่ 3 การรับรองรูปแบบการจัดการเรียนรู้มี 1 กลุ่ม ได้แก่ นักวิชาการ จำนวน 7 คน คัดเลือกกลุ่มตัวอย่างด้วยวิธีเฉพาะเจาะจง และใช้แบบประเมินและ รับรองรูปแบบการจัดการเรียนรู้เป็นเครื่องมือในการวิจัย สถิติที่ใช้คือ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบน มาตรฐาน

ผลการวิจัยสรุปได้ดังนี้
1. รูปแบบการจัดการเรียนรู้ที่พัฒนาขึ้นใช้หลักการ 7 ข้อ ประกอบด้วย การจัดการเรียนรู้
เชิงรุก การจัดการเรียนรู้ออนไลน์การประเมินตามสภาพจริง เครื่องมือการเรียนรู้ออนไลน์การจัดการเรียนรู้แบบร่วมมือ กระบวนการจัดการความรู้และแนวคิดวิธีการเชิงระบบ วัตถุประสงค์ ของรูปแบบการจัดการเรียนรู้ เพื่อส่งเสริมความสามารถในการจัดการความรู้ของนักศึกษาระดับ ปริญญาตรี มีขั้นตอนการจัดการความรู้ 5 ขั้นตอน ได้แก่ 1) การบ่งชี้ความรู้ 2) การแสวงหาความรู้ 3) การจัดการความรู้ 4) การถ่ายทอดความรู้ และ 5) การแลกเปลี่ยนเรียนรู้และนำความรู้ไป ประยุกต์ใช้ ในแต่ละขั้นตอนการจัดการเรียนรู้จะมีรายละเอียดของกิจกรรม เครื่องมือการเรียนรู้ ออนไลน์ที่เหมาะสมสำหรับแต่ละขั้น ประกอบด้วย Google Classroom Google Docs Google Search Engine Google Meet YouTube และ Mind Manager การวัดและประเมินผลการจัดการ เรียนรู้ตามรูปแบบใช้การประเมินตามสภาพจริงโดยการประเมินจากชิ้นงาน ทั้งนี้รูปแบบการเรียนรู้
ที่พัฒนาขึ้นมีผลการประเมินจากผู้เชี่ยวชาญอยู่ในเกณฑ์ที่เหมาะสมและเป็นไปได้ระดับมากที่สุด
2. ผลการทดลองใช้รูปแบบการจัดการเรียนรู้ ด้วยการเปรียบเทียบความสามารถในการ
จัดการความรู้ 3 ครั้ง ของผู้เรียนกลุ่มทดลองที่เรียนด้วยรูปแบบดังกล่าวตลอดภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2565 พบว่า ผู้เรียนมีความสามารถในการจัดการความรู้เพิ่มขึ้น อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ที่ระดับ .05 และผู้เรียนมีความพึงพอใจต่อรูปแบบการจัดการเรียนรู้ดังกล่าวในระดับความพึงพอใจ มากที่สุด
3. ผลการรับรองรูปแบบพบว่า ในภาพรวมอยู่ในเกณฑ์ที่เหมาะสมมากที่สุด และผู้เชี่ยวชาญ ทุกท่านให้การรับรองรูปแบบการจัดการเรียนรู้ดังกล่าว จึงถือได้ว่ารูปแบบที่พัฒนาขึ้นมีความ เหมาะสมและมีประสิทธิภาพที่จะนำไปประยุกต์ใช้ได้กับการเรียนรู้ในรายวิชาที่เหมาะสมต่อไป

คำสำคัญ: รูปแบบการจัดการเรียนรู้ออนไลน์กระบวนการเรียนรู้เชิงรุก ความสามารถในการจัดการความรู้

มหาวิทยาลัยราชภัฏบ้านสมเด็จเจ้าพระยา. สำนักวิทยบริการและเทคโนโลยีสารสนเทศ

ศิริกาญจน์ โพธิ์เขียว

นุกูล สาระวงศ์

สมบัติ ทีฒทรัพย์

2566

2568-01-08

2568-01-08

2568-01-08

thesis

application/pdf

วน 371.3 อ253ก 2566

tha

มหาวิทยาลัยราชภัฏบ้านสมเด็จเจ้าพระยา

ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต

ปริญญาเอก

การบริหารเทคโนโลยีและนวัตกรรม

มหาวิทยาลัยราชภัฏบ้านสมเด็จเจ้าพระยา