การเตรียมตำรับยาเม็ดหญ้าปักกิ่งจากผงพ่นแห้งของน้ำคั้น

Preparation of Beijing Grass Tablets from Spray-dried Powder of Juice of Murdannialoriformis (Hassk.) Rolla Rao et Kammathy

กัญจนภรณ์ ธงทอง

หญ้าปักกิ่ง -- การใช้รักษา

น้ำส้มคั้น

สมุนไพร -- การใช้รักษา

ยาสมุนไพร

การแพทย์ทางเลือก

การใช้รักษา

สารสกัดจากหญ้าปักกิ่งเป็นสมุนไพรที่ได้รับความนิยมเป็นอย่างมาก ปัจจุบันนิยมนำมาใช้ในการรักษาโรคและมะเร็งหลายชนิด ซึ่งมีรายงานการใช้หญ้าปักกิ่งในการรักษาผู้ป่วยหลายรายพบว่าทำให้ผู้ป่วยมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น จึงเหมาะที่จะพัฒนาเป็นผลิตภัณฑ์สมุนไพรที่สามารถเพิ่มมูลค่าแก่การส่งออก งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อนำสารสกัดน้ำคั้นจากหญ้าปักกิ่งมาตั้งตำรับน้ำคั้นต่างๆ เพื่อเตรียมผงสเปรย์ดราย พัฒนายาเม็ดหญ้าปักกิ่งจากผงสเปรย์ดรายของแต่ละตำรับน้ำคั้น และ ศึกษาความคงสภาพของยาเม็ดหญ้าปักกิ่ง จากการเตรียมตำรับน้ำคั้นหญ้าปักกิ่งจากผงพ่นแห้ง 4 รุ่นผลิต ได้ปริมาณ yield ของผงน้ำคั้นมากกว่า 1 % และปริมาณความชื้นประมาณ 6% หรือมากกว่า และพบว่าความชื้นสูงมีปริมาณมากขึ้นเมื่อสัมผัสกับอากาศ จากผลการส่งตรวจการปนเปื้อนของเชื้อจุลินทรีย์ที่อาจก่อโรคในผงยาสมุนไพรหญ้าปักกิ่ง ที่ระบุตามเกณฑ์มาตรฐาน Thai Herbal Pharmacopoeiaไม่พบเชื้อ S. aureus, Clostridium spp., Salmonella spp.และ E. coli การเตรียมยาเม็ดหญ้าปักกิ่ง 28 สูตรตำรับ ซึ่งใช้สารเพิ่มปริมาณที่ช่วยแตกตัว ได้แก่ Avicel®PH102 สารช่วยแตกตัวได้แก่ corn starch หรือ Ac-di-sol®สารหล่อลื่น ได้แก่ magnesium stearate และสารช่วยไหล ได้แก่ Aerosil® โดยวิธีทำแกรนูลเปียก พบว่าสามารถตอกเป็นเม็ดได้ดีเพียง 16 ตำรับ ใน 16 ตำรับนี้มีเพียง 4 สูตรตำรับที่มีการแตกตัวอยู่ในเกณฑ์ USP39 อีก 12 สูตรตำรับมีการแตกตัวมากกว่า 30 นาทีและทุกตำรับมีค่าความกร่อนอยู่ในเกณฑ์มาตรฐานซึ่งไม่เกินร้อยละ 1 เมื่อวางยาเม็ดในห้องที่ไม่มีการควบคุมความชื้น จะพบว่ายาเม็ดจะมีความชื้นสูง เมื่อนำยาเม็ดเคลือบฟิล์มไคโตแซนของสูตรตำรับยาเม็ดหญ้าปักกิ่งที่28 พบว่าสามารถควบคุมอุณหภูมิความชื้นได้ดี มีค่าความกร่อนต่ำ อยู่ในเกณฑ์มาตรฐาน USP39 และใช้เวลาแตกตัวน้อยกว่า 22 นาที จากการศึกษาความคงตัวในสภาวะเร่งที่อุณหภูมิ 45oC และ 75% RH ณ เวลา 0, 1, 2 และ 4 เดือน พบว่ายาเม็ดตำรับที่ 28 ที่เก็บในขวดที่ปิดหนาแน่น ผ่านเกณฑ์มาตรฐาน USP39 และให้ผลการตรวจเอกลักษณ์ทางเคมีที่เหมือนกัน คือ สามารถแยกได้ 9 องค์ประกอบและตรวจสอบglycosphingolipid สารสำคัญในหญ้าปักกิ่งโดยทำปฏิกิริยากับ Anisaldehyde-sulfuric acid จะให้สีชมพูม่วง จากการตรวจสอบเอกลักษณ์ทางเคมีของยาเม็ดหญ้าปักกิ่งที่เก็บในสภาวะเร่ง พบว่ายังมีองค์ประกอบที่ตรวจสอบด้วยกรดเจือจางดังกล่าว แล้วให้สีชมพูม่วง ทั้งหมด 3 องค์ประกอบ ซึ่งมีค่า hRf = 25, 45, และ 75 ซึ่งคาดว่าเป็นสารกลุ่ม glycosphingolipid

คำสำคัญ: หญ้าปักกิ่ง, ยาเม็ด, Spray drying

Murdannia loriformis (Hassk.) Rolla Rao et Kammathy, namely Beijing grass is a favorite herb utilized to treat various diseases. Recently, it was found to improve the quality of life for the patients suffering from various types of cancer. The purpose of this study was to formulate various extracted juices from Beijing grass to prepare appropriate spray dried power for developing tablet formulations. From various juice formulations extracted from Beijing grass, 4 different batches of juices provided percentage yield of more than 1% and the LOD of about 6% or more. These spray dried powder trended to provide higher moisture content because of exposure to air atmosphere. Detection of pathogenic microorganisms exist in Chinese medicinal herbal powder specified in Thai Herbal Pharmacopoeia, it was found that S. aureus, Clostridium spp., Salmonella spp., and E. coli. were absent in the spray dried example of the water extracted juice from Beijing grass without any fillers Beijing grass tablets were prepared 28 formulas by wet granulation method. Each tablet contains Avicel®PH 102 as a self disintegrating diluents, corn starch or Ac-di-sol® as a disintegrate, magnesium separate as a lubricant and Aerosil® as a glidant. They were found that only 16 formulas could be compressed into tablets, 4 formulas provided disintegration of less than 30 min. Mostly, formulas of compressible tablets provided low percentage coefficient of variation of around 1% exposed to ordinary atmosphere. For the chitosan film coated tablets from formula 28 in the accelerated condition for 4 months, Beijing grass tablets disintegrated less than 22 min and provided very low friability. From the stability study of accelerated condition at 0, 1, 2 and 4 months at 45oC and 75% RH sample specimens were evaluated compared with different reference standards. Similarly, the same chemical identification was obtained from sample compared with such standards for all 9 spots isolated and when examining with Anisaldehyde-sulfuric acid. Glycosphingolipids would react with Anisaldehyde-sulfuric acid and pink violet occurs. From the chemical identification of Beijing grass stored in accelerated condition, they were found that 3 elements detected with dilute acid provided the hRf value of 25, 45, and 75, respectively which might be expected to be glycosphingolipids.

Keywords: Murdannia loriformis(Hassk)Rolla Rao et Kammathy, Beijing Grass Tablets, Spray Drying

มหาวิทยาลัยราชภัฏบ้านสมเด็จเจ้าพระยา สำนักวิทยบริการและเทคโนโลยีสารสนเทศ.

สมบูรณ์ เจตลีลา

อัจฉรา แก้วน้อย

2560

2021-08-09 06:57:07

2021-08-09 06:57:07

thesis

application/pdf

วน 615.321 ก381ก 2560

tha

มหาวิทยาลัยราชภัฏบ้านสมเด็จเจ้าพระยา

วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต

ปริญญาโท

เภสัชกรรมไทย

มหาวิทยาลัยราชภัฏบ้านสมเด็จเจ้าพระยา

2560