๑๕๐ ปีมหาบุรุษรัตโนดม ผู้สำเร็จราชการแผ่นดิน

มหาวิทยาลัยราชภัฏบ้านสมเด็จเจ้าพระยา

บทความ

พิษณุ บางเขี้ยว

2565-12-9

สมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาศรีสุริยวงศ์ (ช่วงบุนนาค) ได้ดำรงตำแหน่งผู้สำเร็จราชการแผ่นดิน (Regent) ในต้นรัชกาลพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๕ เมื่อปีพุทธศักราช ๒๔๑๑ ขณะที่พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว มีพระชนมายุ ๑๖ พรรษา และพ้นจากตำแหน่งผู้สำเร็จราชการแผ่นดิน ในพุทธศักราช ๒๔๑๖ เมื่อทรงเจริญพระชนมายุ ๒๐ พรรษา เป็นการบรรลุพระราชนิติภาวะ และทรงสามารถดำรงสิริราชสมบัติอย่างสมบูรณ์ "ผู้สำเร็จราชการแผ่นดิน" เป็นตำแหน่งบุคคลหรือคณะบุคคลที่ทำงานหรือใช้อำนาจในพระนามพระมหากษัตริย์ กรณีที่ พระมหากษัตริย์ยังไม่ทรงบรรลุพระราชนิติภาวะ สวรรคต หรือ ไม่สามารถปฏิบัติพระราชกรณียกิจแห่งพระมหากษัตริย์ได้ ผู้ดำรงตำแหน่งผู้สำเร็จราชการแผ่นดินมีอำนาจและทำหน้าที่เช่นเดียว กับพระมหากษัตริย์ จนกว่าจะถึงเวลากำหนดให้พระมหากษัตริย์ มีสิทธิ์ในการครองราชย์ตามกฎมณเฑียรบาล "ผู้สำเร็จราชการแผ่นดิน" จึงเป็นตำแหน่งที่สามารถบริหารประเทศในภาวะที่พระ
มหากษัตริย์ยังทรงพระเยาว์ ไม่อาจปฏิบัติหน้าที่พระเจ้าแผ่นดินได้อย่างสมบูรณ์
การเป็นผู้สำร็จราชการแผ่นดินของสมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาศรีสุริยวงศ์เกิดขึ้นภายหลังจากพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวเสด็จสวรรคตแล้ว ที่ประชุมเสนาบดีและพระบรมชีวิต

ที่มา : พิษณุ บางเขี้ยว. (๒๕๖๑). ๑๕๐ ปีมหาบุรุษรัตโนดม ผู้สำเร็จราชการแผ่นดิน . ใน ศรีสมเด็จ ๖๑ (๙๕-๙๘). สมาคมศิษย์เก่าบ้านสมเด็จเจ้าพระยาในพระบรมชูปถัมภ์.

application/pdf

อ 378.593 ม246ศ 2561

tha

มหาวิทยาลัยราชภัฏบ้านสมเด็จเจ้าพระยา สำนักวิทยบริการและเทคโนโลยีสารสนเทศ

สมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาศรีสุริยวงศ์ (ช่วง บุนนาค)

บุคคลสำคัญ